Lepidoptarium velden

Wil jij de velden bezoeken van het project ‘Lepidoptarium’ van Stefan Cools gekoppeld aan de expositie ‘Uit het leven van een vlinder’? Hieronder delen we de locaties:

Wat is ‘Lepidoptarium’?
Lepidoptarium – een woord dat niet bestaat maar dat, zoals een herbarium op een wetenschappelijke manier planten verzamelt, verwijst naar een archief waar kennis over vlinders wordt verzameld.

Een community van burgeronderzoekers heeft de zes ingezaaide bloemenvelden van Lepidoptarium op aanwijzingen van Cools gemonitord. De bloemenvelden zijn verspreid over zes locaties in Limburg: Maastricht, Bunde, Houthem, Susteren, Heythuysen en Baarlo, elk met een eigen bodemgeschiedenis. Alle deelnemers worden uitgedaagd in de huid van rupsen en vlinders te kruipen en leveren onderzoeksmateriaal aan in de vorm van foto’s, teksten, tekeningen, etc. Alle verzamelde gegevens worden vervolgens verwerkt tot een wetenschappelijk rapport, een kunstenaarsboek en ook maken zij deel uit van de expositie ‘Uit het leven van een vlinder’.

De zes locaties

Maastricht

Het bloemenveld in Maastricht ligt door de stad omsloten in het Viegenpark: het veld ligt in het zuidelijkste puntje van het park en is met een omvang van 2442 m2 het grootste bloemaenveld van alle Lepidoptarium-velden. Deze oppervlakte is ongeveer vergelijkbaar met de grootte van twee olympische zwembaden. Dit stuk stadsgroen bevindt zich tussen de wijken Caberg, Malpertuis en Brusselsepoort. In deze wijken staan flats en rijtjeswoningen die uitzicht bieden op het Viegenpark. Naast het veld van Lepidoptarium, aan de overzijde van de straat ‘Widelanken’ wordt er gebouwd aan een nieuw appartementencomplex.1 In het park is een plantentuin die door buurtbewoners onderhouden wordt. Ook zijn er recreatieve mogelijkheden voor kinderen. Zo is er een trapveldje en een basketbalterrein. Aan de kant van Caberg staat in het park een pand met een neo-modernistisch ontwerp; het oude scoutinggebouw. Het park wordt tevens gebruikt door buurtbewoners met honden.

Bunde

Bunde is het een na kleinste veld en is 1701 m2, wat ongeveer zo groot is als drie tennisvelden. Het veld ligt ten westen van het dorp Bunde aan de Meerstraat. Er zijn twee (wandel) paden die het bloemenveld doorkruisen. Aan de noordwestzijde is een akker waar in 2020 zomertarwe werd verbouwd. Aan de zuidzijde stroomt de Kleine Geul in westelijke richting en aan de zuidrand staat een bosschage (een klein stukje bos) met verschillende loofbomen dat zich uitstrekt tussen de Meersstraat en de Kleine Geul. De naam Bunde kent verschillende mogelijke verklaringen. Vanuit het oud-Germaanse biwanda, wat omheind stuk land betekent. Bundo is een geografische benaming in het gallisch voor bodem. In het Walser Duits is de term bunde een benaming voor voet van de berg. Het dorp ligt aan de voet van de Limburgse heuvelkam.6 Het veld is voor de indamming van de Maas en de aanleg van het Julianakanaal, altijd onder invloed geweest van de kracht van het water. Vooral de Maas en de Geul hebben in de ondergrond sporen nagelaten. Het is een plek waar al eeuwen mensen wonen en de grond gebruikt wordt voor landbouw en fruitboomgaarden.

Susteren

Het bloemenveld van Lepidoptarium in Susteren is 1177 m2 groot, wat ongeveer zo groot is als twee tennisbanen. Het veld bestaat uit twee delen en ligt in de zuidoosthoek van het parkje ‘In de Mehre’. Dit is een buurtpark voor de gelijknamige wijk. Het parkje bestaat uit verschillende opgeworpen heuvels met gras en struweel met enkele bomen. In het midden van het parkje zijn enkele speeltoestellen en er is een vijver die in de wijk onder andere is gebouwd voor regenwateropvang. Aan de zuidrand van het veld stroomt de Rode Beek. Deze beek is ongeveer 29 kilometer lang, waarvan de bron zich bevindt op de Brunssumerheide. De wijk om het parkje heen bestaat uit ruim opgezette woningen. Vanaf het bloemenveld is er zicht op drie kleine appartementencomplexen aan de Gregoriuslaan. Aan de overzijde van de beek is een akker met grootschalige landbouw.

Houthem

Het veld in Houthem ligt in het buurtschap Sint-Gerlach en is ruim 1400 m2. Dit is ter vergelijking net zo groot als een gemiddelde supermarkt. Het veld ligt ingesloten tussen het spoor van Valkenburg richting Maastricht aan de noordkant. Aan de zuidkant ligt de doorgaande weg van Valkenburg naar Houthem. De weg die langs het veld loopt heet naar het westen toe ‘Vroenhof’. Vroen is een verwijzing naar een landheer en hof is een hoeve ofwel boerderij. Naar het oosten toe heet de weg dan weer Strabeek, naar het buurtschap Strabeek, dat is vernoemd naar de familie Strabach die er een grote boerderij in bezit hadden.21 Het veld ‘Ingendael’ is sinds 1996 een natuurgebied in het stroomdal van de Geul. Er grazen konikpaarden en Gallowayrunderen en de Geul mag hier vrij meanderen. De naam is een herinnering aan een oud dialect dat hier ooit werd gesproken. Het verwijst naar een laagte in het dal; ‘Ing Gen Dael’.22 Aan de westzijde van het veld staat een klein hotel met een parkeerplaats aan de achterzijde, waar eveneens enkele naald- en loofbomen staan. Aan de overzijde is sinds 2019 een wijngaard ingericht met aan de straatkant, moestuintjes waar buurtbewoners groentes kweken. Aan de overkant van de weg liggen enkele huizen met daarachter het luxe hotel Château St. Gerlach met de bijbehorende kasteeltuinen. De hotelkeuken gebruikt de groentes uit de moestuintjes om gerechten te bereiden. De Geul meandert aan de zuidelijke perceelsgrens van het chateau.

Heythuysen

In Heythuysen is het veld 2074 m2 groot, wat ongeveer zo groot is als vier tennisbanen. Het ingezaaide bloemenveld ligt in een lange strook om de zuidrand van het meertje Kerreven. Om het meertje ligt een wandelpad van ongeveer 650 meter en er zijn verschillende visstoepen voor sportvissers aangelegd. Enkele bomen vormen een kleine bosschage bij de parkeerplaats aan de oostkant en rondom het Kerreven staan verschillende solitaire bomen. Het Kerreven is omringd door grootschalige landbouw en een grote varkensschuur aan de zuidzijde. Het dorp Heythuysen ligt op 400 meter aan de oostkant van het veld. Daartussen bevindt zich een oud klooster.

Baarlo

Baarlo is met zijn omvang van 858 m2 het kleinste veld van het Lepidoptariumproject. Het ingezaaide bloemenveld ligt aan de westkant van het dorp en is ongeveer zo groot als anderhalf tennisveld. Er loopt een wandelpad door het veld heen, wat het gebied tot een soort parkje voor buurtbewoners maakt. In het veld staan enkele kleine struiken zoals Brem en enkele fruitbomen. Aan de zuid- en zuidwestkant is een klein bosschage. De naam Baarlo bestaat uit twee delen; ‘baar’ dat bloot of kaal betekent en ‘lo’ dat staat voor een licht, open bos.16 De naamsoorsprong van Bong is erg onzeker. Mogelijk is het een -ingafleiding uit de middeleeuwen dat iets betekent als ‘huisje, houten schuurtje’.

Een hele fijne ‘vlinderrijke 🦋’ wandeling toegewenst!

Bron: thebutterflyhouse