‘Over de grens’ met Brele Scholz, Roy Villevoye & Jan Dietvorst en Jaap de Ruig

Van 5 maart tot en met 28 mei presenteert Museum De Domijnen, Hedendaagse Kunst de expositie Over de Grens, samengesteld door gastcurator Anne Berk. De kunstenaars kijken over grenzen heen en zoeken contact met mensen uit andere culturen. Met foto’s, video’s en sculpturen verbeelden ze hun ontmoetingen. “In plaats van mensen in hokjes apart te zetten, stellen ze zich open en maken persoonlijk contact’’, aldus Anne Berk.

Europeanen

Brele Scholz uit Aken is gevormd door de Duitse geschiedenis. Ze maakte een aangrijpend beeldverhaal in boekvorm over de worsteling van haar moeder tijdens de oorlog. Hiervan worden alle 133 bladen tentoongesteld. Scholz waarschuwt tegen de polarisering van de samenleving. ‘’Laten we niet in dezelfde fouten vervallen.’’ Scholz vestigt haar hoop op Europa. Haar meer dan levensgrote houten koppen Umgebaute Europaër (2012-heden) kun je letterlijk opendoen en weer sluiten. Je ziet wat er in hun hoofden omgaat. Zo ontstaat er een intieme dialoog met de ander.

Reizigers

Roy Villevoye & Jan Dietvorst, en Jaap de Ruig gaan op reis naar onbekende oorden. 25 jaar lang (!) keren ze terug naar dezelfde plek. Verschillen komen aan het licht en vriendschappen worden gesmeed. Roy Villevoye raakt bevriend met Omomá, een Asmat uit het Indonesische Papoea, en Jaap de Ruig ontfermt zich over David, een jonge Roma uit Roemenië. Door middel van foto’s, films en realistische sculpturen maken ze de kijker deelgenoot van hun ervaringen, zonder te oordelen.

Villevoye & Dietvorst zetten onze westerse cultuur en zichzelf in perspectief door een dialoog aan te gaan met de Asmat, die nauwelijks de steentijd hebben verlaten. ‘’In het regenwoud is het heel moeilijk om aan eten te komen. Je bent volledig op elkaar aangewezen. Je ervaart het naakte bestaan’’, zegt Dietvorst.

Jaap de Ruig is een vrijbuiter die begin jaren tachtig rondtrok in een woonwagen met een paard ervoor. Vandaar zijn fascinatie met de van oorsprong nomadische zigeunervolken. Sinds de val van het communisme in 1991 bezoekt hij de Roma in Roemenië. Speciaal voor De Domijnen maakte De Ruig een videoportret van woonwagenbewoners – ‘reizigers’- uit de omgeving van Sittard. Hun miniatuurwoonwagens belichamen de nostalgie naar een reizend bestaan.

Er bestaat niet zoiets als een ‘authentieke’ identiteit. Cultuur is niet statisch – nooit geweest – maar het resultaat van een voortdurende uitwisseling tussen bevolkingsgroepen, kunstenaars voorop. ‘’We verschillen in welvaart, geschiedenis, cultuur en opvattingen over het leven. Tegelijkertijd herken je jezelf als mens. We moeten allemaal eten en lachen’’, zegt Villevoye.

De tentoonstelling Over de Grens is te zien van zondag 5 maart t/m zondag 28 mei, Museum De Domijnen (afdeling Hedendaagse Kunst), Ligne 5, 6131 MT Sittard. Dinsdag t/m zondag van 11.00 tot 17.00 uur, kinderen tot 18 jaar en museumkaarthouders gratis.