Rivivere

De oorsprong
De museumdepots liggen vol met objecten die in het verleden zijn verzameld door mensen die in het museum met die taak waren belast. Zonder twijfel met een bepaalde bedoeling; het was echter lange tijd niet gebruikelijk om informatie daaromtrent vast te leggen. Ook was men soms niet al te streng. Het gevolg hiervan is dat er objecten in de collectie terecht gekomen zijn die volgens de huidige maatstaven niet meer passen of gewoon nooit geaccepteerd zouden zijn. Kapotte glaasjes, scherfjes en onderdelen van meubels of gereedschappen, spulletjes die niet compleet zijn of zwaar beschadigd.

De kunst van het creëren 
Conservator Kitty Jansen-Rompen van Erfgoedcentrum De Domijnen werd getroffen door het werk van beeldend kunstenaar Theresie Tholen en door de manier waarop zij oude voorwerpen nieuw leven weet in te blazen. Zij nodigde haar uit om een expositie te verzorgen en vroeg of zij daarbij gebruik wilde maken van afgekeurde spullen uit de depots. Tholens nieuwsgierigheid was gewekt. ‘Ik raap iets op omdat het op de een of ander manier mijn oog vangt, omdat er een bepaalde sfeer of een verhaal aan vastzit,’ vertelt ze. ‘Ik selecteer intuïtief, op symboliek of op kleur bijvoorbeeld. Het hoeft niet blinkend of mooi te zijn. Imperfectie heeft vaak een grotere schoonheid dan iets wat er ideaal uitziet. Die imperfectie, die wordt te weinig getoond.’ Daarna volgt een proces van combineren en construeren, legt ze uit. ‘Er gaat altijd een verbazing of irritatie aan vooraf; signalen uit de maatschappij, een krantenartikel of iets wat mij ter ore komt.’ De constructies moeten uiterst precies gebouwd worden, maar het liefst onzichtbaar ogen. ‘Ik zie wel overeenkomsten met het werk van een chirurg. Het gaat ook om het repareren, het opnieuw laten leven en dat met eenzelfde minutieuze vingervaardigheid.’ Uiteindelijk hoopt ze de toeschouwer een andere manier van “zien” aan te dragen: ‘Dat hij of zij door het observeren van mijn objecten getriggerd wordt om ook de beeldtaal om zich heen – zoals in reclamecampagnes bijvoorbeeld – op een andere manier te gaan bekijken… De gedichten van Simon zullen hier zeker bij helpen.’

Kruisbestuiving
Schrijver/dichter Simon van der Geest werd gevraagd gedichten te schrijven bij deze objecten. ‘Meteen trof me de humor, de vervreemding en de vertelkracht toen ik haar objecten zag. Ik herkende thema’s die in mijn boeken en gedichten weerklinken. Ik zag collages van dingen die een geschiedenis meedragen, eigen verhalen die sierlijk samengevoegd een knipoog geven of een eigenzinnig, nieuw verhaal vertellen. De voorwerpen waren ooit stoffig en vergeten, weggestopt in dozen of zelf onder de grond. Maar in Theresies objecten worden ze herboren.’ Geïnspireerd ging hij aan de slag. ‘Zoals Theresie op zoek gaat in het depot, zo ga ik struinen in mijn associaties en mijn geheugen: een herinnering, een flard van een gesprek, een verhaal wat me ooit geraakt heeft… Ik heb twee eerder geschreven gedichten gevonden die ik direct vond passen bij haar werk. Theresie heeft zich hierdoor laten inspireren tot nieuwe objecten, een soort kruisbestuiving dus. Alle andere gedichten zijn nieuw. Ik heb de objecten lang en van heel dichtbij te bestudeerd. Ik ontdekte soms nieuwe dingen en bekeek oude voorwerpen met nieuwe ogen: een veer, een salamandertje, een schedeltje… Net zo lang tot de objecten iets in mij beroerden en tot mij begonnen te ‘spreken’. Ik hoorde hun verhalen aan. Soms klonk een jonge stem, soms een oude, soms zelfs een dierlijke… In mijn gedichten klinken die stemmen terug, en ik hoop dat ze samen met Theresies objecten een mooie samenklank voortbrengen.’

Maak je eigen kunstwerk
Heeft Theresie je geïnspireerd met haar werk? Tover dan nu jouw oude en kapotte spulletjes om tot een kunstwerk! Hoe je dat doet, leer je hier!

Dichtkunst
We hebben een (thuis)opdracht ontwikkeld gekoppeld aan deze expositie. Ga thuis zelf aan de slag met gedichten. En er staat een leuke prijs klaar voor de winnaar! Bekijk de opdracht Gedichten in het museum hier!

Contact
Theresie Tholen
Instagram: @theresie_tholen
Facebook @TheresieTholen
Simon van der Geest
Instagram @simonvdgeest

Wil je op de hoogte blijven van de laatste expositie nieuwtjes? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.