Eén

Onmisbare parel in het Zuiden

In bijna vijfentwintig jaar bouwde de gemeente Sittard-Geleen een omvangrijke verzameling hedendaagse kunst op, gericht op vormen van artistiek engagement en mondiale verbondenheid. In 2016 merkte het Mondriaan Fonds Museum De Domijnen en zijn voor Nederland unieke verzameling hedendaagse kunst aan als ‘één van de onmisbare parels in het Zuiden’. De opmerkelijk consistente collectie leidde lange tijd een betrekkelijk verborgen bestaan, maar sinds de verhuizing naar Ligne is de zichtbaarheid van de verzameling vergroot. In het kader van het jaarthema ‘Recht op kunst’ presenteert Museum De Domijnen een selectie uit de recente aankopen in de context van eerdere verwervingen. In de hoop om zo dit collectieve bezit in de Euregio, Nederland en internationaal meer bekendheid te geven.

Presenteren en verzamelen

Het museum voor hedendaagse kunst presenteert en verzamelt werk van beeldbepalende kunstenaars die zich met sociaal-maatschappelijke of politieke vraagstukken bezighouden, die bruggen bouwen tussen verschillende culturen, geïnteresseerd zijn in gender-kwesties of zich als ecologisch kunstenaar actief inzetten voor de verbetering van natuur en milieu. Zij hebben gemeen dat zij als antropologen kijken naar maatschappelijke ontwikkelingen, zich door engagement laten leiden en een sterk onderzoekende houding aan de dag leggen. Veelal betreft het kunstenaars buiten de gevestigde circuits. Via tentoonstellingen en collectievorming probeert het museum de canon voortdurend te bevragen en op kleine schaal revisionistische kunstgeschiedenis te bedrijven.

Het presentatie- en verzamelbeleid van het museum sluiten naadloos op elkaar aan: uit vrijwel iedere tentoonstelling wordt werk aangekocht voor de collectie. Tegelijk is de verzameling leidend voor het tentoonstellingsprogramma van het museum. Het betreft kunstenaars die veelal nog niet in de Collectie Nederland waren vertegenwoordigd van wie hoofdwerken of representatieve ensembles worden verzameld. De collectie heeft nationale en internationale bekendheid verworven. En vrijwel ieder moment zijn werken uit de verzameling in bruikleen bij Nederlandse en internationale instellingen.

Aanwinsten in context

Het toenmalige Museum Het Domein aan de Kapittelstraat toonde voor het laatst in 2012 een overzicht van de verwervingen van dat moment. De tentoonstelling Eén vormt een vervolg op die presentatie. Niet alleen biedt de tentoonstelling een ruime keuze uit de aanwinsten van de laatste zes jaar; ook worden deze verwervingen geplaatst in de context van referentiewerken die al langere tijd deel uitmaken van de collectie hedendaagse kunst, van onder meer Jimmie Durham, Mark Dion en Berlinde De Bruyckere. Door de werken qua vorm thematisch losjes te clusteren, biedt de presentatie inzicht in de samenhangen binnen de verzameling. Ook geeft dit een beeld van de interactie tussen het tentoonstellings- en collectiebeleid.

Eén

De tentoonstelling is vernoemd naar een werk dat al geruime tijd tot de verzameling behoort, maar nooit eerder in het museum getoond werd. De monumentale sculptuur Eén van Berlinde De Bruyckere vormt een vroeg hoofdwerk van deze Vlaamse kunstenares en is een sleutelwerk binnen de verzameling hedendaagse kunst van het museum. Het werk werd in 2001 verworven, maar raakte beschadigd. Dankzij een reconstructie en restauratie onder supervisie van de kunstenares in 2018 is de sculptuur voor het eerst sinds lange tijd te zien in de staat waarin het bedoeld was.

Deelnemende kunstenaars

De tentoonstelling Eén omvat nieuwe aanwinsten van onder anderen Brandon Ballengée, José Bedia, Edgar Heap of Birds, Melanie Bonajo, Ricardo Brey, Jota Castro, Mark Dion, Melvin Edwards, Meschac Gaba, Basia Irland, James Luna, Nils Norman, Betye Saar, Joseph Semah, Kiki Smith, Alan Sonfist, herman de vries en the Yes Men. Roel Arkesteijn, conservator hedendaagse kunst van Museum De Domijnen, stelde de tentoonstelling samen.

Deze tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door: